wspomina
Józef Przedpełski
ur. 1921
BIOGRAFIA
Urodzony w 1921 w Zgierzu. Do Łodzi sprowadził się wraz z rodziną w roku 1924 i tu ukończył prywatne męskie gimnazjum i liceum A. Zimowskiego.
Uczestnik Kampanii Wrześniowej oraz Powstania Warszawskiego. Współpracował ze Związkiem Walki Zbrojnej i Armią Krajową. W 1944 wywieziony na roboty do berlińskich zakładów naprawczych Deutcche Reisbahn. Wrócił do Łodzi w drugiej połowie 1945 roku.
Po wojnie ukończył studia prawnicze z wynikiem bardzo dobrym. Pracownik wielu państwowych przedsiębiorstw m.in. Centrali Handlu Zagranicznego Konfexim, Centrali tekstylno-odzieżowej oraz Biura Projektów przemysłu Lekkiego BDT. Wieloletni członek Polskiego Związku Motorowego i Automobilclubu Łódzkiego, w którym przez wiele lat zasiadał w zarządzie.
Ale proszę pani już 9 listopada aresztowano naszego ojca Zygmunta. Osadzono go więzieniu w Radogoszczu. Ale nie w tym spalonym później, bo to najpierw było było więzienie na Liściastej. Dzień 9 listopada to był dzień kiedy w Łodzi i w województwie aresztowano kilka tysięcy ludzi. Prawie wyłącznie spośród inteligencji. Bardzo ich tam maltretowano w więzieniu. Miałem okazję rozmawiać z ojcem, kiedy go zwolniono po miesiącu mniej więcej. Był prawie nieprzytomny. Zwolniono go jedynie tylko na ...
więcej
W szkole średniej obowiązywało przysposobienie wojskowe, w zasadzie dwuletnie, które przygotowywało młodzież męską głównie, ale i w żenskich szkołach było przysposobienie wojskowe kobiet – PWK. Na wszystkich wystąpieniach publicznych jak defilady trzeciomajowe czy 11 listopada, na których przysposobienie wojskowe występowało, kobiece także, myśmy koleżanki nazywali PWKaczki. Toteż gdy wybuchła wojna masowo się zgłaszaliśmy na ochotnika do wojska.
Stamtąd zaczęliśmy chodzić do szko...
więcej
W związku z tym rodzina przeprowadziła się na Lublinek. Tam zostały wybudowane trzy domy służbowe. Jeden z tych domów zajmowała nasza rodzina. A było to przy samej granicy lotniska. To wówczas było dość daleko za miastem do najbliższego tramwaju było trzy i pół kilometra na Pabianicką albo do pętli szóstki na końcu Konnej. Więc tam jedyne towarzystwo to było personel lotniska. Tam była szkoła lotnicza, mieściła się na lotnisku, której komendantem był znany pilot porucznik Franciszek Żwirko. Kome...
więcej
W 1938 roku no to już były takie nastroje i spadochroniarstwo zaczęło się rozwijać. No i kiedyś przyszedł do nas do szkoły jakiś przedstawiciel LOPiP. Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej organizowała kursy spadochronowe. I ja oczywiście jako jeden z pierwszych musiałem się zapisać. Jak się zaczął rok szkolny to zaraz potem się zaczął kurs teoretyczny. Najpierw była nauka o spadochronie, bo żeby być dobrym i bezpiecznym spadochroniarzem to trzeba dobrze znać spadochron: jak on działa, jak je...
więcej
Ja właśnie w tym przedstawieniu ze składanki sienkiewiczowskiej występowałem jako Bohun. Tam mnie upatrzyła sobie Panna Słoniowska. Rysia ją nazywano w domu. Maria miała na imię. I ona widocznie tak męczyła matkę, że mamusia przesłała do mnie kartę czy list z zaproszeniem do państwa Słoniowskich. To ja się oczywiście nabiłem w wyjściowy mundur. Bo my mieliśmy mundurki szkolne, bardzo ładne, czarne z takimi tutaj palmami złotymi, a właściwie to nie były palm tylko stylizowany liść dębowy na kołni...
więcej
W Łodzi była bardzo wysoka wieża spadochronowa, jedna z najwyższych w Polsce. To była wieża za stadionem ŁKS-u. Ona została rozebrana w pewien czas po wojnie. Ja jeszcze po wojnie z tej wieży skakałem. Ale wtedy to już była dla celów rozrywkowych raczej. Później ją rozebrano ze względu na bezpieczeństwo. Bo raz, że ona nie była odpowiednio konserwowana, a dwa, że ludzie się tam zakradali i włazili sobie – nie można tego było upilnować. Więc to rozebrano, a szkoda, bo to była duża rozrywka ...
więcej
Przed wojną jak jechaliśmy jako uczniowie tramwajem, to jeśli siedzieliśmy i nie było wolnych miejsc, a wchodziła do tramwaju nawet nie kobieta starsza, a dziewczynka, to my ustępowaliśmy jej miejsca. A dzisiaj to nie zawsze nawet starszej kobiecie mężczyźni ustępują miejsca.
więcej
Ale w roku 1924 dowiedziano się o nim [inż. Zygmuncie Przedpełskim] tutaj w Łodzi. Mianowicie zarząd miejski w Łodzi przystępował do budowy kanalizacji i wodociągów. Burmistrz miasta Zgierza pan Świercz zrobił widocznie reklamę tutaj ojcu u władz miejskich w Łodzi. Trochę nieostrożnie, bo Łódź poprosiła burmistrza Świercza, żeby zrezygnował z inżyniera Przedpełskiego i przekazał go do Łodzi. I tak się stało. Ojciec został zaangażowany tutaj do wydziału kanalizacji i wodociągów. Później został mi...
więcej
Samoloty szkolne na lotnisku w Łodzi, tak do roku 1934-1935, kiedy my mieszkaliśmy na Lublinku, to były samoloty Hanriot. To były samoloty odkryte, bez żadnej kabiny. Tak się siedziało tylko dotąd w kabinie, a góra była na wierzchu. Dlatego zawsze się trzeba było ubierać w kombinezon, w okulary, w haubę. Tak się latało.
więcej
Fotografia Ignacego Płażewskiego przedstawiająca sklep mięsny usytuowany w narożnym bloku na osiedlu Żubardź. Bloki na osiedlu Żubardź zbudowano w latach 50. i 60. XX w. Powstające osiedle stanow...
więcej
Szkoła, do której myśmy uczęszczały z siostrą, miała taki zwyczaj, to była prywatna szkoła Zofii Pętkowskiej, że co roku przyjmowała bezpłatnie dzieci ubogie, no powiedzmy sobie, biednych ludzi. Także...
więcej
Po szkole ja zaczęłam pracować i pracowałam na Kościuszki 1. Tam było na parterze, to się nazywało Angielsko-Polskie Towarzystwo Handlowe. Pamiętam, w tym samym budynku, też na parterze, był Fundusz P...
więcej
Na emeryturę przeszłam mając lat pięćdziesiąt, a to dlatego, że w '68 roku, jak wiadomo, były te hece antysemickie. Moje córki postanowiły wyjechać na emigrację. Ja pracowałam w telewizji już kilk...
więcej
To była drukarnia partyjna. Dla potrzeb drukowania przede wszystkim czasopism wielonakładowych. I to było w rekach partii. I tam na ogół pracowali towarzysze. Ale nie wszyscy! I po latach dowiedziałem...
więcej
W Łodzi była bardzo wysoka wieża spadochronowa, jedna z najwyższych w Polsce. To była wieża za stadionem ŁKS-u. Ona została rozebrana w pewien czas po wojnie. Ja jeszcze po wojnie z tej wieży skakałem...
więcej
Przeważnie to była książeczka mieszkaniowa. I książeczki samochodowe. Załóżmy, "malucha" pani mogła potem, o ile się uzbierało. "Malucha", no dużego fiata. Bardzo modna jest syrenk...
więcej
O, bony, bony. Zamiast dolara to było, tylko tyle, że ten bon był tyle warty, ile dolar. No to w "Pewexie" to można było kupić. Bo w "Baltonie" to już można było za złotówki kupić....
więcej
Tak. Majówki różne były. Dzisiaj to się nazywa grill, nie? A kiedyś to spotkania były takie w parkach czy w laskach. To ludzie wyjeżdżali, koc się brało, wałówę na cały dzień, no. To gdzieś zakłady pr...
więcej
Badaczka: To był jakiś dzień wolny od pracy dla państwa?
MK: Nie, nie. Od pracy to nie. Tylko to, załóżmy, ja już nie pamiętam, czy to w kwietniu było czy w czerwcu. Nie pamiętam już. Ale to było t...
więcej
AM: Kiedyś te tramwaje były starodawne, bo kiedyś, tu teraz pokazują na Konstantynów, jak jadą, ten zabytek tam, chyba w czerwcu. To ten, motorniczy był i konduktor. To biletował osobiście. Jak odjazd...
więcej
Na święta paczki dawali ze słodyczą, przeważnie owoce, pomarańcze, co kiedyś tak nie każdy sobie też pozwolił. A nawet nie było, tak to była i pomarańcze. No były ze słodyczami. Na święto kobiet na pr...
więcej
